Eduard Spranger was een Duitse psycholoog, filosoof en pedagoog, geboren op 27 juni 1882 in Berlin-Charlottenburg, Duitsland. Hij werd bekend door zijn onderzoek naar de innerlijke drijfveren die bepalen hoe mensen denken, voelen en handelen. Zijn werk had een grote invloed op de psychologie, filosofie en onderwijswetenschappen, en zijn ideeën over drijfveren worden tot op de dag van vandaag gebruikt in studies naar persoonlijkheid en motivatie.

Opleiding en academische carrière van Eduard Spranger
Spranger studeerde filosofie, psychologie en pedagogiek aan de Humboldt-Universität in Berlijn, waar hij in 1905 promoveerde. Hij was een leerling van Wilhelm Dilthey, een invloedrijke filosoof en historicus die zich bezighield met de geesteswetenschappen en de manier waarop mensen betekenis geven aan hun leven. Spranger werd sterk beïnvloed door Dilthey’s gedachtegoed en ontwikkelde zijn eigen visie op menselijke motivatie en waarden.
Gedurende zijn academische carrière bekleedde Spranger verschillende professoraten in de filosofie en pedagogiek, onder andere in Leipzig, Berlijn en Tübingen. Hij stond bekend als een inspirerende docent en intellectueel die zich inzette voor onderwijsvernieuwing en morele opvoeding. Zijn werk werd niet alleen gewaardeerd binnen de psychologie, maar had ook een grote invloed op onderwijs en leiderschapsontwikkeling.
Publicatie van Types of Men en de theorie over drijfveren
In 1914 publiceerde Spranger zijn baanbrekende werk Lebensformen (Types of Men in het Engels), waarin hij zes fundamentele drijfveren beschreef die bepalen waarom mensen bepaalde keuzes maken en hoe zij de wereld waarnemen. Hij betoogde dat mensen intrinsiek gemotiveerd worden door een combinatie van waarden, zoals kennis, harmonie, structuur of resultaat. Dit idee werd later de basis voor moderne persoonlijkheids- en motivatieonderzoeken.
Voor Spranger was de menselijke psyche geen willekeurige verzameling karaktereigenschappen, maar een gestructureerd geheel van waarden en overtuigingen. Hij geloofde dat deze diepgewortelde drijfveren niet alleen beïnvloeden hoe mensen werken en leren, maar ook hoe ze relaties aangaan, beslissingen nemen en omgaan met verandering.
Oorlogstijd en gevangenschap
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Spranger in 1944 door de Gestapo gearresteerd vanwege zijn kritische houding tegenover het naziregime. Hij werd gevangen gezet in Berlijn, maar na de oorlog werd hij gerehabiliteerd en keerde hij terug naar het academische leven. Na de oorlog speelde hij een belangrijke rol in de wederopbouw van het Duitse onderwijssysteem en werd hij een gerespecteerd figuur binnen de pedagogiek en psychologie.
Laatste jaren en nalatenschap
Spranger bleef tot op hoge leeftijd actief in de wetenschap en bleef publiceren over onderwijs, filosofie en psychologie. Hij overleed op 17 september 1963 in Tübingen, waar hij jarenlang als professor had gewerkt. Zijn invloed is tot op de dag van vandaag merkbaar in de psychologie en in moderne theorieën over drijfveren, motivatie en leiderschap.
Conclusie
Eduard Spranger was een visionair denker die een blijvende impact heeft gehad op de psychologie en pedagogiek. Zijn onderzoek naar drijfveren en waarden heeft de manier waarop we motivatie begrijpen diepgaand beïnvloed. Door zijn werk hebben we beter inzicht in wat mensen van binnenuit motiveert en waarom ze bepaalde keuzes maken. Zijn nalatenschap leeft voort in moderne persoonlijkheidstheorieën en wordt nog steeds gebruikt in organisaties, coaching en leiderschapsontwikkeling.
Benieuwd naar wat drijfveren nog meer voor jou of anderen kunnen betekenen? Ontdek hoe Sprangers theorie in de praktijk wordt toegepast tijdens onze drijfveren certificering. Leer hoe je motivatie kunt herkennen en benutten, zowel bij jezelf als bij anderen.
Check onze LinkedIn pagina en blijf op de hoogte van alles wat met DISC en Drijfveren te maken heeft!